میدانیم که حیوانات دریایی با اندازههای مختلف بهطورناخواسته و در مسیر حرکت خود در اقیانوسها پلاستیک مصرف میکنند؛ اما این رژیم تغذیه درباره بزرگترین موجود دریایی چگونه است؟ دانشمندان دانشگاه استنفورد برای پاسخ به این پرسش، عادات تغذیهای نهنگهای سواحل کالیفرنیا را تجزیهوتحلیل کردهاند. این گروه دریافتند که نهنگهای آبی روزانه درحدود ۱۰ میلیون قطعه پلاستیکی را وارد بدن خود میکنند.
این مطالعه ادامه تحقیقات میدانی زیستشناسان و دانشمندان علوم اقیانوسی دانشگاه استنفورد است. تحقیقات این گروه دادههایی را شامل میشود که در طول بیش از یک دهه گذشته، درباره نهنگها و عادات تغذیهای آنها جمعآوری شدهاند.
دادههای مذکور با نقشهبرداری از تجمعات متراکم ماهیها و کریلهای موجود در مناطق تغذیه نهنگها بهدست آمدهاند. برای جمعآوری این دادهها، از مشاهدات هواپیماهای بدونسرنشین، برچسبهای غیرتهاجمی، کشتیهای تحقیقاتی کوچک و امواج صوتی استفاده شده است. محققان اکنون و برای اولینبار این اطلاعات را با اندازهگیریهای مربوط به غلظت ریزپلاستیکها در ستون آب سواحل کالیفرنیا ترکیب کردهاند.
تجزیهوتحلیل جدید نشان داد که نهنگها بیشتر تغذیه خود را در عمق ۵۰ تا ۲۵۰ متری (۱۶۴ تا ۸۲۰ فوتی) انجام میدهند؛ جاییکه بیشترین غلظت ریزپلاستیکها را میتوان در آبهای اقیانوس پیدا کرد.
دانشمندان دریافتند که والها ریزپلاستیکها را هنگام بازکردن دهان خود برای بلعیدن انبوهی از کریلها و ماهیها نمیخورند؛ بلکه این قطعات را درست مانند طعمهی خود مصرف میکنند. نهنگ آبی بزرگترین موجود روی کره زمین است و رژیم غذایی سنگینی برپایه کریل دارد. این موضوع بدانمعنا است که براساس تخمینها، این حیوان روزانه ۱۰ میلیون قطعه پلاستیک میخورد. متیو ساووکا، یکی از نویسندگان این مطالعه میگوید:
آنها در زنجیره غذایی برخلاف آنچه شاید بهدلیل اندازهشان انتظار داشته باشیم، در ردهی پایینتری قرار میگیرند. این موضوع نهنگهای آبی را به منطقهای نزدیکتر میکند که پلاستیکها در آب قرار دارند. تنها یک ارتباط منطقی در این زمینه میتوان متصور شد: کریل پلاستیکها را میخورد و سپس نهنگ آبی آن را میخورد.
تیم پژوهشی بهعنوان بخشی از تجزیهوتحلیل خود نهنگهای گوژپشت که بیشتر از شاهماهی و ماهی کولی تغذیه میکنند، بررسی کرد. با بررسیهای انجامشده مشخص شد که این نهنگها روزانه درحدود ۲۰۰ هزار قطعه پلاستیک میخورند. نهنگهای تیغباله هم که از کریل و ماهی تغذیه میکنند، روزانه بین ۳ تا ۱۰ میلیون قطعه پلاستیک را میبلعند. مصرف پلاستیکها همراه با طعمه موجب نگرانی دانشمندان درباره پیامدهای ناشناخته تغذیه حیوانات شده است. شیرل کاهانهراپورت، نویسنده اصلی مقاله میگوید:
ما به تحقیقات بیشتری نیاز داریم تا بفهمیم آیا کریلهایی که ریزپلاستیک میخورند، روغن کمتری دارند یا نه؟ آیا ممکن است که ماهیها بهدلیل مصرف ریزپلاستیک و حس سیری، گوشت و چربی کمتری داشته باشند؟ چنانچه قطعات ریزپلاستیک با طعمه متراکم باشند، مغذی نیستند که این موضوع بهمعنای اتلاف وقت است؛ چراکه در این صورت، نهنگها چیزی را خوردهاند که اساساً زباله است. این کار مانند تمرین برای مسابقه ماراتن و خوردن آبنبات ژلهای است.
کسب اطلاعات بیشتر درباره تأثیرات تغذیهای این آلودگیهای ریزپلاستیکی گام بعدی محققان خواهد بود. درکنار این موضوع، تلاشهایی نیز برای درک بهتر نیروهای اقیانوسی صورت خواهد گرفت؛ نیروهایی که به تجمع قطعات ریزپلاستیک در میان طعمه نهنگها منجر میشوند. جرمی گلدگوبن، نویسندهی ارشد مقاله میگوید:
درک بیشتر زیستشناسی پایهای نهنگهای بیدندان و اکوسیستم آنها ازطریق استفاده از فناوریهای جدید مانند هواپیماهای بدونسرنشین و برچسبهای زیستی و پژواکها به ما کمک میکند تا پژوهشهای کاربردی مهمی را برای حفظ این حیوانات و حتی فراتر از آن انجام دهیم.