
بخش اعظم پاکستان اکنون زیر آب است. مجموعهای از سیلهای شدید، این کشور واقع در جنوب آسیا را که محل زندگی ۲۲۵ میلیون نفر است، بهکلی ویران کرده، جادهها و ساختمانها را شسته، مزارع را از بین برده و صدها هزار نفر را گرفتار کرده است. در آخر هفته گذشته که بارندگیهای سیلآسای دیگری را به همراه داشت، مقامهای دولتی گفتند که شمار قربانیان از هزار نفر گذشته و آب یکسوم کشور را غرق کرده است.
محرک اصلی این سیلهای فاجعهبار، بارندگی است. تابستان فصل بارانهای موسمی است و همانطور که ماه گذشته در اغلب بخشهای کشور خودمان شاهد بودیم، امسال این فصل بهطور ویژه مرطوب و زیانبار بوده و احتمالاً وضعیت دراثر تغییر اقلیم تشدید شده است. بااینحال، عامل دیگری در پشت ویرانیهای اخیر وجود دارد: ذوبشدن یخچالهای طبیعی و برف.
بهنقل از وبسایت واکس، پاکستان بیش از ۷۲۰۰ یخچال طبیعی دارد که بیش از هر جای دیگر خارج از قطبها است. افزایش دما که با تغییرات اقلیمی مرتبط است، احتمالاً موجب میشود بسیاری از آنها سریعتر و زودتر ذوب شوند و آب به رودخانهها و نهرهایی که از قبل براثر بارندگی طغیان کردهاند، افزوده شود.
یک بزرگراه در دره سوات در ایالت خیبر پختونخوا در شمال غربی پاکستان در اثر سیل آسیب دیده است.
شری رحمان، وزیر آبوهوای پاکستان به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «ما بیشترین تعداد یخچالهای طبیعی را خارج از مناطق قطبی داریم و این مسئله بر ما تأثیر میگذارد.» او افزود: «بهجای حفظ عظمت آنها و نگهداشتنشان برای آیندگان و طبیعت، شاهد ذوب شدنشان هستیم.»
درنتیجه پاکستان که از قبل یکی از آسیبپذیرترین کشورها دربرابر تغییرات آبوهوایی بوده است، با گرمایش کره زمین بهطور فزاینده درمعرض سیل قرار میگیرد. این واقعیت ناگوار برای کشوری که مسئول صرفاً بخش کوچکی از انتشار گازهای گلخانهای است، نشان میدهد که چگونه آسیب ناشی از آلایندههای بزرگ اغلب صادر میشود. پاکستان مانند بسیاری از دیگر کشورها، بار نابرابر تغییرات اقلیمی را در سالهای آینده به دوش خواهد کشید.
ذوب یخ و برف موجب تشدید سیل میشود
یخچالهای طبیعی تودههای متراکمی از یخ فشرده هستند که در کوههای سرتاسر جهان، از رشتهکوه آلاسکا تا کوههای آلپ فرانسه یافت میشوند. کوچکشدن و رشد دوباره آنها ظرف مدت یک سال (ذوبشدن در تابستان و گسترشیافتن در زمستان)، اتفاقی طبیعی است.
اما در مجموع، یخچالهای طبیعی ازآنجاکه نتوانستهاند جرم خود را در زمستان بازیابی کنند، در چند دهه گذشته کوچکتر شدهاند. یک دلیل ساده این است که گرما، یخ را ذوب میکند و سیاره درحال گرمشدن است. اولریک کمپ، استاد دانشگاه میشیگان دیربورن که از تقریباً ۲۰ سال پیش، مشغول مطالعه یخچالهای طبیعی بوده است، میگوید دمای بالاتر میتواند برف را نیز به باران تبدیل کند و هنگامی که باران روی یخ میبارد، به ذوبشدن سرعت میبخشد.
یخچال طبیعی در شمال پاکستان در منطقه گلگت بلتستان.
ذوبشدن یخچالها، مشکلی بزرگ در پاکستان بهشمار میآید. براساس مطالعهای در سال ۲۰۲۱، این کشور نهتنها کانون داغ یخچالها است، بلکه ذوب یخچالها در هیمالیا (یکی از رشتهکوههای اصلی پاکستان) درحال شتابگرفتن است. جاناتان کاریویک، نویسنده اصلی مطالعه در بیانیهای هنگام انتشار آن گفت: «یافتههای ما به وضوح نشان میدهد که اکنون یخ با سرعتی دستکم ده برابر بیشتر از نرخ متوسط در قرنگذشته، از یخچالهای هیمالیا از بین میرود.»