
پژوهشگران کالج ترینیتی دوبلین بینشهای جدیدی درمورد تشکیل عناصر خاکی کمیاب (REE) به دست آوردهاند. آنها این کار را با ایجاد سنگهای مصنوعی و آزمایش پاسخ آنها به شرایط محیطی مختلف انجام دادهاند. عناصر خاکی کمیاب در بسیاری از دستگاههای الکترونیکی و فناوریهای انرژی سبز و از هر چیزی از تلفنهای هوشمند گرفته تا وسایل نقلیه برقی استفاده میشوند.
یافتهها که اخیراً در مجلهی Global Challenges منتشر شد، پیامدهایی برای بازیافت عناصر خاکی کمیاب از ضایعات الکترونیکی و طراحی مواد با خواص عملکردی پیشرفته گرفته تا یافتن ذخایر جدید عناصر خاکی کمیاب پنهان در سراسر جهان دارد. دکتر خوان دیگو رودریگز-بلانکو دانشیار کالج ترینیتی که پژوهشگر اصلی مطالعه بود، گفت:
همانطور که جمعیت جهانی و مبارزه دربرابر انتشارات کربنی برای مهار تغییرات اقلیمی افزایش پیدا میکند، تقاضا برای عناصر خاکی کمیاب نیز بالا میرود. به همین دلیل است که این پژوهش اهمیت بسیار بالایی دارد. با درک نحوه تشکیل عناصر خاکی کمیاب، امیدواریم راه را برای آیندهای پایدارتر هموار کنیم. نحوه تشکیل نهشتههای خاکی کمیاب یکی از پیچیدهترین مسائل علوم زمین است، اما رویکرد ما بینشهای جدیدی درمورد مکانیسم تشکیل سنگهای حاوی عناصر کمیاب فراهم میکند. این دانش برای بحث انتقال انرژی حیاتی است، زیرا عناصر کمیاب از اجزای کلیدی تولید در اقتصاد انرژیهای تجدیدپذیر هستند.
بسیاری از کشورها بهدنبال ذخایر حاوی عناصر کمیاب با غلظتهای قابل استخراج هستند، اما فرایندهای استخراج غالبا دشوار بودهاند و روشهای جداسازی گران و ازنظر زیستمحیطی تهاجمی ارزیابی میشوند. ذخایر حاوی کربناتهای عناصر خاکی کمیاب، یکی از منابع اصلی RRE بهشمار میروند که بزرگترینِ آن ذخیره بایان اوبو در چین است و بیش از ۶۰ درصد از تقاضای جهانی برای این عناصر را تأمین میکند.
محققان چه چیزی را کشف کردهاند؟
مطالعه پژوهشگران نشان داده است که مایعات حاوی عناصر خاکی کمیاب جایگزین سنگ آهک معمولی میشوند و این فرایند ازطریق واکنشهای پیچیدهای حتی دمای عادی محیط اتفاق میافتد. برخی از این واکنشها بسیار سریع هستند و طی چند دقیقه رخ میدهند.