
رودههای ما سرشار از حیات است. حدود ۱۰۰ تریلیون باکتری، ویروس، قارچ و موجودات تکسلولی دیگر مانند آرکئاها و پروتوزوئاها برای فضا و غذا درون دستگاه گوارشی ما در رقابت هستند. نقشهای آنها از کمک به تخمیر فیبر غذایی موجود در وعدههای غذایی تا سنتز ویتامینها و تنظیم متابولیسم چربی متفاوت است. آنها همچنین به محافظت از ما دربرابر مهاجمان ناخوشایند، کمک میکنند، با سیستم ایمنی ما در تعامل هستند و بر شدت التهاب در روده و بخشهای دیگر بدن ما تأثیر میگذارند.
تنوع پایینتری از این موجودات ساکن در روده در بیماران مبتلا به چاقی، بیماریهای قلبیمتابولیکی و همچنین بیماریهای خودایمنی مشاهده شده است. برخی بیماریها با تعداد بسیار زیاد یا کم گونههای خاص باکتری در روده ما همراه هستند.
سطوح پایینتر از حد طبیعی یکی از فراوانترین باکتریهای روده انسانهای بالغ سالم یعنی نوعی باکتری میلهای شکل به نام Faecalibacterium prausnitzii، با بیماریهای التهابی در ارتباط بوده است.
عوامل متعددی (ازجمله ژنهای ما، نوع داروهایی که مصرف میکنیم، استرسی که متحمل میشویم، سیگار کشیدن و غذایی که میخوریم) همگی میتوانند با همکاری هم تعادل میکروارگانیسمها را در روده ما تغییر دهند.
اما درست همانطور که انتخابهای ساده سبک زندگی میتوانند میکروبهای روده ما را تغییر دهند، ما نیز میتوانیم انتخابهایی داشته باشیم که به آنها کمک کند تا به شیوهای سالمتر شکوفا شوند. داشتن رژیم غذایی متنوع که شامل بیش از ۳۰ غذای گیاهی مختلف در هفته است، میتواند مفید باشد. خواب شبانه خوب و سطوح پایین استرس نیز سودمند است. عجیب اینکه گذراندن زمان در طبیعت نیز ممکن است تأثیر مثبتی داشته باشد. اگرچه، شاید موضوع تعجبآورتر این باشد که ورزش نیز میتواند بر باکتریهای روده تأثیر بگذارد.
درحالیکه همه میدانیم ورزش چقدر برای سلامت جسمی و روانی ما مفید است، آیا دویدن میتواند کمک کند تا میکروبهای رودهی ما در وضعیت سالم بمانند؟
جفری وودز، استاد حرکتشناسی و سلامت جامعه در دانشگاه ایلینوی در اربانا شمپین که اثرات ورزش بر بدن انسان را مطالعه میکند، میگوید: «بهنظر میرسد ورزش با افزایش جوامع باکتریایی که اسیدهای چرب کوتاه زنجیر (SCFAs) را تولید میکنند، بر میکروبهای روده اثر داشته باشد.» جیکوب آلن، استادیار فیزیولوژی ورزش در دانشگاه ایلینوی که در کنار وودز کار میکند، میافزاید: «اسیدهای چرب کوتاهزنجیر نوعی از اسیدهای چرب هستند که عمدتاً توسط میکروبها تولید میشوند و متابولیسم، ایمنی و دیگر فرایندهای فیزیولوژیکی ما را تعدیل میکنند.»
تعادل باکتریهایی که در روده ما زندگی میکنند، میتواند ازطریق التهاب، بیماری روده و سیستم ایمنی تأثیر قابلتوجهی بر سلامتی ما داشته باشد.
در طول ۱۰ سال گذشته، پژوهشهایی که روی حیوانات و انسانها انجام شده است، به آشکار کردن این مسئله کمک کرده است که ارتباط بین ورزش و تغییر در جامعه میکروبی روده چقدر قوی است. این مطالعات بینشهایی در این زمینه فراهم کرده است که این تغییر چگونه میتواند برای ما مفید باشد.
برخی از اولین سرنخها را میتوان در مطالعاتی یافت که روی حیوانات انجام شده است. برای مثال، فراوانی باکتری Turicibacter در موشهایی که اجازه داشتند هر زمان تمایل داشتند روی چرخ بدوند، پایینتر بود. وودز و آلن که سرپرستی مطالعه را برعهده داشتند، میگویند وجود این باکتری با افزایش خطر ابتلا به بیماری روده مرتبط است. موشهایی که کمتحرک بودند یا برای تشویق برای دویدن اندکی تحریک میشدند، تعداد بسیار بیشتری از این باکتریها را داشتند (تصور میشود اجبار موشها به دویدن موجب استرس مزمن در این حیوانات میشود و ممکن است مزیتهای ورزش را خنثی کند).
بهنظر میرسد میکروبهای روده در موشهای صحرایی نیز از دویدن داوطلبانه روی چرخ سود میبرند. پژوهشگران دریافتهاند که ورزش منجر به سطوح بالاتر اسید چرب کوتاهزنجیری به نام بوتیرات میشود که توسط باکتریهای روده طی تخمیر فیبر تولید میشود و مزیتهای سلامتی مختلفی دارد.
بوتیرات نقشهای مختلفی را در بدن ایفا میکند. این ترکیب سوخت اصلی سلولهای روده ما است، به کنترل عملکرد سد روده کمک میکند و التهاب و سلولهای ایمنی درون روده را تنظیم میکند. میکروب فکالیباکتریوم ﭘﺮاﺳﻨﯿﺘﺰی در روده یکی از باکتریهای اصلی مسئول تولید بوتیرات است. باکتریهای تولیدکننده بوتیرات با اثرات مفیدی روی متابولیسم در انسان و موش در ارتباط بودهاند.